Coraz częściej, przyglądając się finansowym aspektom polskiej gospodarki nie sposób, nie zauważyć, znaczenia i wpływu ekonomicznego firm rodzinnych , zwłaszcza w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw. Według empirycznych analiz i wynikających z nich raportu „Firma rodzinna to marka” opracowanego przez Instytut Biznesu Rodzinnego na podstawie badań w ramach projektu „Statystyka firm rodzinnych”, 92 % wszystkich działających na naszym rynku podmiotów prywatnych należy do osób prywatnych lub rodzin. I chociaż tylko 36 % przedsiębiorstw identyfikuje się jako firmy rodzinne, trudno zaprzeczyć, że większośćprzedsiębiorstw rodzinnych w Polsce działa bez pełnej świadomości, że należą do tej kategorii. Taki stan rzeczy znacząco wpływa na dalszy rozwój przedsiębiorstwa niosąc za sobą wiele potencjałów do wzrostu ale także stwarza ryzyko które wcześniej nie było definiowane przez polskich przedsiębiorców.
Z artykułu dowiesz się:
- Z czego wynika przewaga konkurencyjna firm rodzinnych w Polsce.
- Jak wygląda zarządzanie firmą rodzinną przez pryzmat naszych zachodnich sąsiadów, krajów ościennych.
- Jak stworzyć i wykorzystać własny potencjał firmy w zakresie promocji i marketingu.
Firmy postrzegające się jako rodzinne
36%
Firmy rodzinne – lojalność pracowników
Firmy rodzinne posiadają unikatowy status i uznawane są za specjalny typ podmiotów o unikalnych zaletach, mogących przesądzać o istotnej przewadze konkurencyjnej np. nad firmami należącymi do Skarbu Państwa, czy zachodnimi korporacjami. Taki stan rzeczy wynika ze struktury własności i powiązań pomiędzy właścicielami, a także (często) między właścicielami i pracownikami. Te postawy często przenoszone są również na pracowników spoza rodziny, dla których właściciel lub szef staje się niemal rodzicem. Wzmocnione to jest dodatkowym faktem, że z uwagi na skalę firmy rodzinnej, właściciel najczęściej:
• Czynnie udziela się i pracuje w firmie co powoduje, że zna większość, bądź wszystkich swoich pracowników osobiście.
• Kontroluje przepływ informacji wewnątrz firmy pomimo posiadania managerów niższego czy wyższego szczebla.
• Jako założyciel firmy, bądź jej dziedzic posiada stosunek emocjonalny, pomimo posiadania z tego powodu pewnych ograniczeń biznesowych, taki stan rzeczy przyczynia się do traktowania swojego zespołu pracowniczego jako członków rodziny.
W następstwie wyżej wymienionych postaw, pracownicy firm rodzinnych są często bardziej zmotywowani, sumienni, pilni i zaangażowani, względem firm o innej strukturze własności. Nie musi to wynikać tylko z bliskości i kontroli właściciela – czasami wystarczy jego przykład i zaangażowanie, a czasami fakt, że przedsiębiorcy niechętnie inwestują swoje własne pieniądze w nieproduktywnych pracowników. Podwładni wiedząc o tym, starają się wykazać jak największe zaangażowanie. Dodatkowo, właściciele firm rodzinnych są bardziej dostępni w porównaniu z właścicielami i kierownictwem innego typu przedsiębiorstw. Atrybutami firm rodzinnych często wymienianymi przez ich pracowników są:
• szacunek i przywiązanie do tradycji (jeśli firma rodzinna ma historię),
• bezpieczeństwo utrzymania stałości zatrudnienia,
• nastawienie na jakość (zwłaszcza jeśli firma rodzinna działa na rynku regionalnym, gdzie wszyscy klienci znają właścicieli),
• długofalowe cele oraz duży margines samodzielności w myśleniu i działaniu.
Dobrze zarządzane firmy rodzinne mają kierownictwo zdolne do szybkiego podejmowania decyzji, w większym stopniu wykazują gotowość do realizowania śmiałych, ryzykownych przedsięwzięć, potrafią szybko zmieniać się i lepiej przystosowywać do nowych potrzeb rynkowych oraz charakteryzują się lepszą komunikacją wewnętrzną. Członkowie rodziny zazwyczaj posiadają głębokie poczucie własności firmy, przejawiają dużą motywację, sąwyjątkowo lojalni i często pracują znacznie więcej, niż nawet najbardziej sumienni pracownicy z zewnątrz. Kolejne powody sukcesów firm rodzinnych to elastyczność i szybkość podejmowania decyzji w firmie. Firmy te łatwiej dostosowują się do zmieniających się warunków rynkowych niżwielkie i z definicji często sparaliżowane decyzyjnie korporacje. W czasie kryzysu to właśnie takie firmy radzą sobie lepiej na rynku. Szybciej dostosowują swoją ofertę do potrzeb rynku a jednocześnie cierpliwiej czekają na zmianę sytuacji rynkowej. Wartości, którymi się kierują nie dotyczą tylko chęć zysku, lecz przede wszystkim odnoszą się do kontynuacji biznesu. Jako wartości samej w sobie i wynikających z tego faktu mierzalnych korzyści dla wszystkich członków zespołu.
Firmy rodzinne zza zachodniej granicy.
W Polsce firmy zza zachodniej granicy kojarzą się przede wszystkim z korporacjami. Niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że wiele codziennych marek, które lubimy i używamy, dalej i wciąż należą do firm rodzinnych. Przykładem takiej familii jest choćby austriacka rodzina Porsche, kontrolująca dziś (poprzez swój pakiet kontrolny w Grupie Volkswagen) nie tylko markęsamochodów Porsche, ale i Audi, Bentley, Bugatti, Lamborghini, SEAT, Škoda i Volkswagen. Największa w Stanach Zjednoczonych sieć sklepów Wal-Mart należy do rodziny Waltonów.
Jako firmy rodzinne zaczynały prawie wszystkie funkcjonalne dziś na Zachodzie przedsiębiorstwa, począwszy od banków (Rotschildowie), poprzez przemysł ciężki (Rockefellerowie), samochodowy (Fordowie), sanitarno-kosmetyczny (Johnson & Johnson) – długo by tę listę wymieniać. Dziś jest dla nas naturalne, że ich firmy odniosły sukcesy, bardzo często byłto jednak wynik ciężkiej pracy całych pokoleń. Polska, z uwagi na uwarunkowania historyczne,
firm rodzinnych z tak długimi tradycjami praktycznie nie posiada. Założyciele tych, którym udało się odnieść sukces i wypromować własną markę, np. Grycan, PPL Koral (bracia Koral), Ziaja (małżeństwo Ziajów), Ochnik, Mokate (Kazimierz i Teresa Mokryszowie), prowadzą i promująswoje biznesy korzystając z najlepszych zachodnich wzorców.
Jak stworzyć i wykorzystać własny potencjał w zakresie promocji i marketingu.
Wyzwaniem dla wielu firm rodzinnych w Polsce są jednak kwestie związane z ich skalą i marketingiem. Z jednej strony mają one na swoim rynku wypracowaną przez wiele lat markę, z drugiej – jest to podmiot o skali lokalnej, a właściciele nie zawsze mają pomysł, jak przebić się z nią na rynek ogólnopolski. Marka z definicji jest czymś indywidualnym, wyróżniającym firmę na rynku, wartością, dzięki niej mamy możliwość budować swój biznes na mocnych filarach
W przypadku firm rodzinnych często marką jest po prostu nazwisko właściciela, który przez lata dbał o jakość swoich produktów i usług. Oczywiście, każdy prowadzący działalność robi to poniekąd we własnym interesie. Utrata zaufania klientów to dla małej firmy rodzinnej to wielu przypadkach wyrok „upadłości” biznesowej. Jednakże z tych wynika i tworzy się jedna z nadrzędnych wartości prowadzenia własnego rodzinnego biznesu: Społeczna odpowiedzialność firmy.
Siłą firm rodzinnych są wartości, na których opierają swoje decyzje i działania. Społeczna odpowiedzialność biznesu nie jest dla nich tylko pustym sloganem. To firmy rodzinne najczęściej wspierają lokalną społeczność jak również angażują się w działalność charytatywną. Nauczone doświadczeniem przekazywanym z pokolenia na pokolenie, zdają sobie sprawę, że zainwestowane w lokalną społeczność pieniądze, przynoszą wymierne korzyści. najczęściej w długofalowej perspektywie określając tak zwaną „opóźnioną gratyfikację”
Największym wyzwaniem przedsiębiorcy pozostaje fakt, że jego biznes wspierany lokalnie pozostaje lokalnym. Dlatego tak istotne znaczenie, wielu firmach rodzinnych, posiada skuteczna strategia marketingowa. Biznes bywa bezwzględny, produkt lokalne którzy wszyscy znają i cenią, wcale nie muszą się sprawdzić się na rynku globalnym, w świecie bezwzględnej konkurencji i olbrzymich budżetów marketingowych. Dlatego, aby odnieść sukces będąc firmą rodzinną, nie wystarczy sumienność i pracowitość właściciela i jego najbliższych. Trzeba otworzyć się na nowe. Zainwestować w badania rynku, marketing zewnętrzny, ludzi spoza najbliższych okolic o innym spojrzeniu biznesowym ale przede wszystkim w szkolenia dla własnych pracowników co staje sie piętą achillesową firm rodzinnych. Należy nieprzerwanie testować nowe rozwiązania. To wszystko jednak w połączeniu z etyką, sumiennością i lokalnymi korzeniami przedsiębiorstwa rodzinnego gwarantuje sukces.
Najnowsze komentarze